Bolesław Prus: Dziwna historia
Akcja tego krótkiego opowiadania toczy się w bardzo śnieżną noc noworoczną. Bogaci bawią się, a w tym samym czasie trójka zubożałych szlachciców pracujących na kolei przebija się przez potężne zaspy parowozem. Jeden z nich narzeka na zły los i wadliwie urządzony świat. To skłoniło telegrafistę do przywołania historii Gębarzewskiego, młodego ekspedytora, chcącego poprawiać świat, któremu ukazał się Anioł Gabriel. Jakie były konsekwencje tego niezwykłego spotkania, dowie się ten, kto sięgnie po „Dziwną historię”.
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/prus-dziwna-historia.html
Henryk Sienkiewicz: U bram raju
To krótkie opowiadanie utrzymane w duchu chrześcijańskim, oparte na alegorii i zakończone niezwykłą puentą. Miłość stuka do bram nieba i prosi św. Piotra o udzielenie schronienia. Ten, zdziwiony, chce poznać powody opuszczenia przez nią ziemi. Miłość rzeczowo wyjaśnia, że we współczesnym świecie nie ma już dla niej miejsca. Warto sięgnąć po ten króciutki utwór, bo oparty jest on na szokującym koncepcie ilustrującym społeczno-ekonomiczną współczesność. Równocześnie na tym przykładzie podziwiać można mistrzostwo Sienkiewicza w posługiwaniu się krótką formą narracyjną. Całe opowiadanie ma postać dialogu. Polecam!
https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/sienkiewicz-u-bramy-raju.html
Eliza Orzeszkowa: Moment
Pisarka umieściła akcję tego opowiadania w przydrożnym zajeździe należącym do Żyda Mendla Szapira i jego żony Ruchli. Żyją oni biednie, zajmują się przyziemnymi, codziennymi sprawami, liczą każdy grosz. Ich życie nie jest łatwe. Codzienność przytłacza i nastraja pesymistycznie. Niespodziewanie próg ich zajazdu przekracza pięknie ubrana dostojna dama. Biedni gospodarze mają nadzieję na większy zarobek. Nieoczekiwanie nieznajoma daje im coś więcej. Co? By się tego dowiedzieć, warto przeczytać to opowiadanie.